ناوه‌ڕۆك
ناساندن
پۆلێنکردنی یاریکردنی منداڵ بەپێی ڕەفتاری کۆمەڵایەتی (بە ئینگلیزی: Classification of children's play according to social behavior، بە عەرەبی: تصنيف لعب الأطفال حسب السلوك الاجتماعي)، کاتێک دەروونناس میلدرید پارتن لە ساڵی ١٩٢٩، توێژینەوەی لەسەر یاریکردنی منداڵ لە تەمەنی پێش چوونە قوتابخانە کرد، توانی پۆلێنی یاریکردن بکات بەپێی بڕی ڕەفتاری کۆمەڵایەتی.
پۆلێنکردنی یاریکردنی منداڵ بەپێی ڕەفتاری کۆمەڵایەتی
یاریکردنی بەتاڵ لە هەر ڕەفتارێکی کۆمەڵایەتی
لێرەدا وا دەردەکەوێت کە منداڵەکە بە هیچ شێوەیەک یاری ناکات، بەڵام خۆی خەریک دەکات بە تەماشاکردنی هەر شتێک کە بۆ ماوەیەک سەرنجی ڕابکێشێت، هەرکاتێک شتێکی سەرنج ڕاکێش نەبێت، ئەوا یاری بە جەستەی خۆی دەکات، وەک هەوڵدان بۆ سەرکەوتن بەسەر کورسییەکدا و دابەزین لێی، یان وەک هەوڵدان بۆ سەرکەوتن بەسەر کورسییەکدا و دابەزین لێی، یان لێرە و لەوێ دەگەڕێت، هەندێکجار شوێن کەسێکی ماڵەکە دەکەوێت یان لە شوێنێکی دیاریکراوی ژوورەکەدا دادەنیشێت و لە دەورووبەری خۆی دەڕوانێت.
یاریکردن بە تەنها
منداڵ بە تەنها و سەربەخۆ دوور لەوانی تر یاری دەکات، بە یارییەک یاری دەکات کە جیاوازە لەو یارییانەی ئەوانی تر یاری پێ دەکەن، گفتوگۆ لەگەڵ ئەوانی تردا ناکات، یان زۆر کەم قسەیان لەگەڵ دەکات و هیچ هەوڵێک بۆ نزیکبوونەوە لێیان نادات، کۆی سەنتەری گرنگیپێدانەکانی دەدات بە چالاکییەکەی خۆی و بەردەوام دەبێت بەبێ ئەوەی هیچ گرنگییەک بەوانی دیکە بدات.
ڕەفتاری تەماشاکەر
لێرەدا منداڵ زۆرینەی کاتەکەی بە تەماشاکردن و سەیرکردنی ئەوانی تر بەسەردەبات، کە خەریکی یاریکردنن، زۆرجار گفتوگۆ لەگەڵ ئەو منداڵانەدا دەکات کە خەریکی یاریکردنن، یان پێشنیاریان بۆ دەکات بەبێ ئەوەی لەگەڵیاندا بەشدارببێت، لە نزیکیان دادەنیشێت یان بە پێوە ڕادەوەستێت، بە شێوەیەک ئاگاداری هەموو ئەو ڕووداوانەیە کە لە یاریکردنەکەی ئەواندا ڕوودەدەن، ئەم حاڵەتە لە حاڵەتی یەکەم بەوە جیادەکرێتەوە کە حاڵەتی یەکەم تێبینی هەر شتێکی سەرنجڕاکێش لە دەورووبەری دەکات، بەڵام گرنگی بە منداڵەکانی تر نادات.
یاریکردنی تەریب
لەم حاڵەتەدا منداڵ بە سەربەخۆیی و دوور لە ئەوانی تر یاری دەکات، بەڵام ئەو چالاکی و یارییەی هەڵیدەبژێرێت دەیخاتەوە ناو منداڵەکانی تر، بە جۆرێک یاری بە یارییەک دەکات لەو یارییانە دەچێت کە منداڵەکانی تر یاری پێ دەکەن، بەڵام بەو شێوەیە یاری دەکات کە خۆی ئارەزووی دەکات و هەوڵنادات کاریگەری لەسەر چالاکی و یاریکردنەکەی ئەو بکات، ئەو لەگەڵ ئەوان یاری ناکات، بەڵکو لە تەنیشتیانەوە یاری دەکات.
یاریکردن بە هاوبەشی
منداڵ لەگەڵ منداڵانی تردا یاری دەکات، و یارییەکان دەگۆڕنەوە و لە جوڵاندنی یارییەکەدا چاودێری یەکتری دەکەن، منداڵێک یان زیاتر هەوڵدەدات کۆنتڕۆڵی یاریکردنەکە بکات، هەموویان سەرقاڵی هەمان شێوازی یاریکردنن، بەڵام دابەشکردنی کار و ڕێکخستنی یاریکردنەکەی تێدا نییە، هەر منداڵێک بەو شێوەیە یاری دەکات کە دەیەوێت و ناچێتە ژێر کاریگەری گروپەوە.
یاریکردن بە هاوکاری یان ڕێکخراو
منداڵ لە گروپێکی رێکخراودا یاری دەکات، لە پێناوی دەستنیشانکردنی هۆیەکانی یاریکردن، ئەمەش بۆ بەدەستهێنانی ئامانجێکی دیاریکراو کە پێشبڕکێی یەکتری تێدا دەکەن، یان بۆ ئەوەی ڕۆڵی گەورەکان ببینن لە ژیانی کۆمەڵایەتییاندا، لەم حاڵەتەدا بە جۆرێک لە لایەنگیری یان نەبوونی لایەنگیری بۆ گروپەکە هەیە و یەکێک یان دووان لە منداڵەکان هەوڵدەدەن کۆنتڕۆڵی گروپەکە بکەن و ئاڕاستەی یاریکردنی ئەوانی تر بکەن، ئامانج و هۆکاری بەدەستهێنانی ئەو ئامانجە، پێویستی بە دابەشکردنی کارە، هەر یەکێک لە گروپەکان ڕۆڵێک دەگێرێت و ڕێکخستنی چالاکییەکە پاڵپشتی هەوڵدانەکانی هەر یەکێک لە گروپەکە دەکات لە ڕێگەی ئەندامی تری گروپەکەوە.
